Waarom biobased bouwen nog niet massaal is geadopteerd: een diepgaande blik

In een tijd waarin de ecologische footprint van de bouwsector drastisch verkleind moet worden, klinkt biobased bouwen als een logische stap naar duurzamer bouwen. Deze bouwmethode maakt gebruik van natuurlijke, hernieuwbare materialen zoals hout, hennep, bamboe en vlas. Biobased bouwen heeft vele voordelen, waaronder een lagere CO2-uitstoot en de mogelijkheid om materialen te hergebruiken of te recyclen. Ondanks deze voordelen wordt biobased bouwen echter nog steeds niet op grote schaal toegepast. Hoe komt dat? Wat zijn de barrières die de massale adoptie van biobased bouwen tegenhouden?

 1. Onbekendheid en conservatisme in de sector

De bouwsector staat bekend als conservatief en risicomijdend. Innovaties worden vaak traag omarmd, en dat geldt ook voor biobased bouwen. Veel aannemers, architecten en projectontwikkelaars zijn gewend om te werken met traditionele materialen zoals beton en staal. Deze materialen hebben hun waarde in de loop van de tijd bewezen, en de sector is vaak terughoudend om onbekende of minder vertrouwde materialen te gebruiken. Dit geldt zeker voor biobased materialen, die als minder duurzaam of robuust worden gezien, ondanks bewijs dat aantoont dat ze wel degelijk sterk en duurzaam kunnen zijn.

Daarnaast is er een gebrek aan kennis en ervaring met biobased bouwen. Het ontwerp- en bouwproces met biobased materialen verschilt van dat met conventionele materialen, waardoor bouwprofessionals extra tijd en middelen moeten investeren in scholing en kennisontwikkeling. Deze drempel zorgt ervoor dat veel bedrijven terughoudend blijven.

2. Regelgeving en certificering

Een andere belangrijke barrière is de huidige regelgeving. Bouwvoorschriften en normen zijn vaak gebaseerd op de eigenschappen van traditionele materialen zoals beton en staal. Hoewel er steeds meer erkenning komt voor biobased materialen, lopen certificeringsprocedures en normen vaak achter. Dit kan leiden tot vertragingen in projecten en onzekerheid over de geschiktheid van biobased materialen voor specifieke toepassingen.

Daarnaast zijn er zorgen over de levensduur en brandveiligheid van biobased materialen. Hoewel er veelbelovend onderzoek wordt gedaan naar het verbeteren van deze aspecten, is de regelgeving vaak traag in het aanpassen aan nieuwe technologische ontwikkelingen. Dit remt de adoptie van biobased bouwen omdat ontwikkelaars niet altijd zeker zijn of hun projecten aan de eisen zullen voldoen.

3. Kosten en schaalbaarheid

Een van de meest genoemde redenen waarom biobased bouwen nog niet op grote schaal wordt toegepast, is de kostenstructuur. Biobased materialen zijn vaak duurder dan conventionele bouwmaterialen vanwege de beperkte beschikbaarheid en productiecapaciteit. Zolang er geen grootschalige productie is, blijven de kosten hoger, wat het voor veel bouwprojecten onaantrekkelijk maakt om volledig biobased te bouwen.

Daarbij komt dat de infrastructuur voor biobased bouwen nog niet zo goed ontwikkeld is als die voor traditionele bouwmaterialen. Leveringsketens, productiecapaciteit en logistiek voor biobased materialen moeten nog verder ontwikkeld worden om de kosten te verlagen en de beschikbaarheid te vergroten.

4. Perceptie van kwaliteit en prestaties

Er heerst nog steeds een perceptie dat biobased materialen inferieur zijn aan traditionele bouwmaterialen wat betreft kwaliteit en prestaties. Dit is een misvatting die deels te wijten is aan een gebrek aan bewustzijn over de nieuwste ontwikkelingen in biobased materialen. Moderne biobased materialen zoals CLT (cross-laminated timber) zijn extreem sterk en kunnen concurreren met staal en beton in termen van sterkte en duurzaamheid.

Bovendien hebben veel mensen zorgen over de levensduur van biobased gebouwen. Traditionele materialen zoals beton en staal hebben een lange staat van dienst en worden gezien als duurzaam en veilig. Hoewel biobased materialen over het algemeen goede prestaties leveren, is er nog steeds enige terughoudendheid vanuit de sector om deze nieuwe materialen te vertrouwen voor grote en langdurige projecten.

5. Gebrek aan stimulansen en beleidsondersteuning

Tot slot is er een gebrek aan duidelijke stimuleringsmaatregelen vanuit de overheid om biobased bouwen aantrekkelijker te maken. Hoewel er wel degelijk groene subsidies en initiatieven zijn, blijven deze vaak gericht op bredere duurzaamheidsdoelstellingen, zoals energiebesparing of CO2-reductie, en niet specifiek op biobased bouwen. Zolang de overheid geen gerichte ondersteuning biedt, blijft het voor veel ontwikkelaars financieel aantrekkelijker om voor traditionele bouwmethoden te kiezen.

Conclusie: een pad naar verandering

De voordelen van biobased bouwen voor het verkleinen van de ecologische footprint zijn onmiskenbaar, maar de adoptie ervan wordt belemmerd door een combinatie van onbekendheid, conservatisme, regelgeving, hogere kosten en beperkte stimulansen. Om biobased bouwen op grote schaal te kunnen realiseren, is een gezamenlijke inspanning nodig van zowel de overheid, de bouwsector als het onderwijs om bewustwording te vergroten, regelgeving te hervormen, kosten te verlagen en innovatieve bouwpraktijken te bevorderen.

De bouwsector moet uiteindelijk de sprong wagen om verder te kijken dan traditionele materialen en technologieën. Alleen dan kunnen we echt vooruitgang boeken in het verduurzamen van onze gebouwde omgeving.

Zijn er dan vacatures waarin je bij BBuild mee kunt werken aan projcten waar dit speelt? Zeker neem gerust contact met ons op. Kijk ook eens op bij ons vacatures. Wellicht dat je een functie erbij ziet staan waar je meer van wilt weten.